Bột tam thất / 100g

Củ tam thất là một loại thảo dược từ thời thượng cổ, được sử dụng rộng rãi trong Tây y và Y học cổ truyền. Bột tam thất tại Quà đất Việt được nghiền từ 100% củ tam thất được trồng từ núi cao Trung Quốc mang đến rất nhiều tác dụng cho sức khỏe như: bổ huyết, tiêu ứ huyết, tiêu sưng giảm đau, tăng cường sức đề kháng, điều hòa miễn dịch...

Tam thất là một loại cỏ nhỏ, sống lâu năm. Lá mọc vòng từ 3–4 lá một, cuống dài 3–6cm, mỗi cuống lá có từ 3–7 lá chét hình mác dài, mép lá có răng cưa nhỏ. Cụm hoa mọc thành tán đơn ở ngọn thân, hoa màu lục vàng nhạt. Quả mọng, hình cầu dẹt, khi chín có màu đỏ, hạt màu trắng. Mùa hoa vào tháng 5–7, mùa quả từ tháng 8–10. Tam thất là cây thảo đặc biệt ưa bóng và ưa ẩm mát, mọc ở vùng núi cao trên 1.500m. Mùa đông, nhiệt độ xuống dưới 0ºC nhưng phần thân rễ của tam thất vẫn tồn tại.

Tam thất được miêu tả khoa học năm 1829. Được ghi nhận trong sách Những cây thuốc quý Việt Nam. Tam thất có tên gọi khác là nhân sâm tam thất, điền thất, kim bất hoán,…

Thành phần chính có trong bột tam thất: 

• Saponin: là dưỡng chất quan trọng trong tam thất bắc giúp tiêu sưng, giảm đau, saponin sản xuất ra một hợp chất hoạt động ginsenosides tác động tới hệ thần kinh, hệ miễn dịch, hệ nội tiết, có tác dụng khác nhau lên từng cơ quan bộ phận của cơ thể. Nhờ đó, saponin trong tam thất giúp cơ thể chống viêm, chống lại quá trình oxi hóa tế bào, phòng ngừa Ung thư.
• Flavonoid: là một thành phần quan trọng góp mặt trong tam thất bắc, tăng cường sức đề kháng, làm chậm quá trình lão hóa tế bào, giảm đau giảm viêm,…
• Ngoài ra, tam thất còn chứa rất nhiều thành phần như hợp chất có nhân Sterol, acid amin, các nguyên tố Fe, Ca,… có tác dụng cầm máu, tiêu ứ huyết, tiêu sưng và nhiều công dụng khác.

Tác dụng, công dụng của bột tam thất:

Bột tam thất được khoa học chứng minh là mang đến những tác dụng dược lý rất phong phú, chẳng hạn như:

• Cầm máu, tiêu ứ huyết, tiêu sưng: trong tam thất bắc có nhiều chất khoáng như sắt, canxi,.. tăng cường bổ máu, tan huyết ứ đọng. Đối với phụ nữ sau sinh, tam thất bắc giúp thay máu, tẩy máu cũ tạo máu mới, cơ thể khỏe mạnh và tràn đầy sức sống. Tam thất còn rất tốt cho người thiếu máu, người mệt mỏi, hoa mắt, chóng mặt, nhức đầu, ít ngủ, vết thương chảy máu.
• Phòng ngừa và điều trị Ung thư: các hoạt Saponin, Flavonoid giúp giảm ngăn chặn sự lão hóa tế bào, hạn chế sự phát triển của các tế bào ung thư, các khối u bướu, tăng cường sức đề kháng, trợ sức trợ lực… kéo dài sự sống của người bệnh. Panacrin có tác dụng hạn chế sự di căn của tế bào ung thư.
• Bồi bổ sức khỏe, tăng cường thể lực, điều hòa hệ thống miễn dịch của cơ thể.
• Kích thích thần kinh trung ương, chống trầm uất, giải tỏa stress.
• Bảo vệ tim chống lại những tác nhân gây loạn nhịp: ginsenosides trong tam thất có tác dụng giãn mạch, ngăn ngừa xơ vữa động mạch, tăng khả năng chịu đựng của cơ thể khi bị thiếu ôxy.
• Kích thích tâm thần, chống trầm uất
• Có tác dụng tiêu máu tốt trong điều trị nhãn khoa
• Tăng lưu lượng máu động mạch vành
• Trong y học cổ truyền, tam thất có vị đắng, ngọt, tính ấm, quy vào các kinh can, thận và có tác dụng hoạt huyết, bổ huyết, cầm máu, tiêu ứ huyết, tiêu sưng, giảm đau.
• Công dụng của tam thất còn dùng để chữa thổ huyết, ho ra máu, chảy máu cam, băng huyết, rong kinh sau khi sinh, huyết hôi không ra, ứ trệ đau bụng, kiết lỵ ra máu, đi tiểu ra máu.
• Trong y học cổ truyền Ấn Độ, tam thất là thuốc bổ và làm tăng khả năng thích nghi của cơ thể.

Cách dùng của bột tam thất:

Liều dùng của tam thất có thể khác nhau đối với từng người bệnh. Liều lượng dựa trên tuổi, tình trạng sức khỏe và một số vấn đề cần quan tâm khác. Bạn hãy thảo luận với thầy thuốc và bác sĩ để tìm ra liều dùng thích hợp. Thông thường nên dùng 4–6g/ngày, dạng thuốc bột hoặc thuốc sắc. 

Một số bài thuốc với củ tam thất khô.

Cách dùng tam thất trong các bài thuốc dân gian

1. Chữa máu ra nhiều sau khi sinh (băng huyết): Tam thất tán nhỏ uống với nước cơm, mỗi lần 8g.

2. Chữa thiếu máu hoặc huyết hư các chứng sau khi sinh: Tam thất tán nhỏ, uống 6g hoặc đem tần với gà non ăn.

3. Chữa các loại chảy máu hoặc sưng u ở nội tạng, các loại thiếu máu do mất máu nhiều hay do giảm hồng cầu: Tam thất tán bột, mỗi ngày uống 6–12g. Chảy máu cấp thì uống gấp đôi, bệnh mạn tính thì uống kéo dài nhiều ngày.

4. Chữa suy nhược cơ thể ở người cao tuổi và phụ nữ sau khi sinh: Tam thất 12g; sâm Bố Chính, ích mẫu, mỗi vị 40g; kê huyết đằng 20g; hương phụ 12g. Tán nhỏ, uống mỗi ngày 20g hoặc có thể sắc uống với liều thích hợp.

5. Chữa viêm gan thể cấp tính nặng: Tam thất 12g; nhân trần 40g; hoàng bá 20g; huyền sâm, thiên môn, bồ công anh, mạch môn, thạch hộc, mỗi vị 12g; xương bồ 8g. Sắc uống ngày một thang.

6. Chữa tiểu ra máu do viêm nhiễm cấp tính đường tiết niệu: Tam thất 4g; lé tre, cỏ nhọ nồi, kim ngân, mỗi vị 16g; sinh địa, cam thảo đất, mộc hương, mỗi vị 12g. Sắc uống mỗi ngày một thang.

7. Chữa rong huyết do huyết ứ: Tam thất 4g; ngải diệp, ô tặc cốt, long cốt, mẫu lệ, mỗi vị 12g; đương quy, xuyên khung, đan bì, đan sâm, mỗi vị 8g; mộc dược, ngũ linh chi, mỗi vị 4g. Đem sắc uống mỗi ngày một thang.

8. Chữa nôn ra máu: gà 1 con làm sạch bỏ lòng. Tam thất bột 5g. Nước ngó sen 1 cốc (200ml). Rượu lâu năm nửa chén (15ml). Hầm cách thủy để ăn, cách ngày ăn 1 lần, đến khi khỏi.

9. Chữa ho ra máu, chảy máu cam, đi ngoài, đi tiểu ra máu: đá hoa 12g (nung). Tam thất 10g. Than tóc rối đốt tồn tính 4g. Tán bột chia làm 2 lần uống với nước chín sẽ khỏi.

10. Xuất huyết đại tràng: tam thất bột 8g. Rượu trắng nhẹ 20 độ vừa đủ trộn với bột. Uống ngày 2 lần với Tứ vật thang (thục địa chế rượu 10g, bạch thược 10g, đương quy tẩm rượu sao 10g, xuyên khung 10g). Uống vài ba lần sẽ khỏi.

11. Loét hành tá tràng và dạ dày: tam thất bột 12g, bạch cập 9g, mai mực 3g Nghiền bột mịn, ngày uống 3 lần, mỗi lần 3g uống từ 15 - 21 ngày.

12. Xích bạch đới: bột tam thất 5g uống với 15ml rượu nóng.

13. Đau bụng kinh: bột tam thất 5g. Uống trước khi hành kinh 3 ngày cho tới khi có kinh, nếu hết đau thì ngừng. Chữa thống kinh (đau bụng trước kỳ kinh): ngày uống 5g bột tam thất, uống 1 lần, chiêu với cháo loãng hoặc nước ấm.

14. Chữa đau thắt lưng: bột tam thất và bột hồng nhân sâm lượng bằng nhau trộn đều, ngày uống 4g, chia 2 lần (cách nhau 12 giờ), chiêu với nước ấm.

15. Viêm tĩnh mạch nông: uống bột tam thất 2 lần/ngày, mỗi lần 2g.

16. Bổ dưỡng: chóng mặt do thiếu máu: tam thất 3g, chim bồ câu 1 con. Hấp cách thủy để ăn hàng ngày.

Lưu ý khi sử dụng tam thất:

Đối với những người quá nóng, nếu uống tam thất trong thời gian dài có thể gây ra phản ứng mẫn cảm gây ngứa, mụn nhọt hoặc dị ứng… Bạn nên dùng tam thất tùy theo cơ địa.

Tam thất tuy có nhiều công dụng nhưng những trường hợp sau không nên sử dụng tam thất:

• Thận trọng khi cho trẻ em sử dụng
• Khi bị tiêu chảy vì có nguy cơ gây tử vong

100% bột được nghiền từ củ tam thất khô trồng tại vùng Tây Bắc nước ta (Lào Cai, Hà Giang, Lạng Sơn, Sơn La...).

Cách dùng của tam thất:

Liều dùng của tam thất có thể khác nhau đối với từng người bệnh. Liều lượng dựa trên tuổi, tình trạng sức khỏe và một số vấn đề cần quan tâm khác. Bạn hãy thảo luận với thầy thuốc và bác sĩ để tìm ra liều dùng thích hợp. Thông thường nên dùng 4–6g/ngày.